مقررات کاهش سرمایه در شرکت های سهامی و انواع آن

در این مقاله  به مقررات کاهش سرمایه در شرکت های سهامی و انواع آن از جمله خاهش اختیاری و کاهش اجباری سرمایه شرکت در شرکت های سهامی پرداخته ایم.

انواع کاهش سرمایه:

کاهش اجباری سرمایه و کاهش اختیاری سرمایه

طبق ماده ۱۴۱ قانون تجارت،  اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود. هیئت مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را دعوت نماید. تا موضوع انحلال یا بقای شرکت مورد مشورت و رای واقع شود. هرگاه مجمع مزبور رای به انحلال شرکت ندهد. باید در همان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد.

شرایط کاهش اجباری سرمایه

طبق ماده ۱۸۹ قانون تجارت، علاوه بر کاهش اجباری سرمایه مذکور در ماده ۱۴۱ مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت می‌تواند به پیشنهاد هیئت مدیره در مورد کاهش سرمایه شرکت به طور اختیاری اتخاذ تصمیم کند. مشروط بر آن که بر اثر کاهش سرمایه به تساوی حقوق صاحبان سهام لطمه ای وارد نشود. و سرمایه شرکت از حداقل مقرر در ماده ۵ این قانون کمتر نگردد.

شرایط کاهش اختیاری سرمایه

کاهش اجباری سرمایه از طریق کاهش تعداد یا مبلغ اسمی سهام صورت می‌گیرد و کاهش اختیاری سرمایه از طریق کاهش بهای اسمی سهام به نسبت متساوی و رد مبلغ کاهش یافته هر سهم به صاحب آن انجام می گیرد.
طبق ماده ۱۹۰ پیشنهاد هیئت مدیره راجع به کاهش سرمایه باید حداقل ۴۵ روز قبل از تشکیل مجمع عمومی فوق العاده به بازرس یا بازرسان شرکت تسلیم گردد.
پیشنهاد مزبور باید متضمن توجیه لزوم کاهش سرمایه و همچنین شامل گزارشی درباره امور شرکت از بدو سال مالی در جریان و اگر تا آن موقع مجمع عمومی نسبت به حساب‌های مالی قبل تصمیم نگرفته باشد. حاکی از وضعیت شرکت از ابتدای سال مالی قبل باشد.
طبق ماده ۱۹۲ هیئت مدیره قبل از اقدام به کاهش اختیاری سرمایه باید تصمیم مجمع عمومی را درباره کاهش حداکثر ظرف یک ماه در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی‌های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد آگهی کند.

شرایط اعتراض به کاهش سرمایه:

طبق ماده ۱۹۳ قانون تجارت، در مورد کاهش اختیاری سرمایه شرکت هر یک از دارندگان اوراق قرضه و یا بستانکاران که منشاء طلب آنها قبل از تاریخ نشر آخرین آگهی مذکور در ماده ۱۹۲ باشد می توانند ظرف دو ماه از تاریخ نشر آخرین آگهی اعتراض خود را نسبت به کاهش سرمایه شرکت به دادگاه تقدیم کنند.
طبق ماده ۱۹۴ در صورتی که به نظر دادگاه اعتراض نسبت به کاهش سرمایه وارد تشخیص شود. و شرکت در جهت تامین پرداخت طلب معترض وثیقه‌ای که به نظر دادگاه کافی باشد نسپارد. در این صورت آن، دین حال شده  و دادگاه حکم به پرداخت آن خواهد داد.
طبق ماده ۱۹۵ در مهلت دوماه مذکور در ماده ۱۹۳ و همچنین در صورتی که اعتراضی شده باشد. تا خاتمه اجرای حکم قطعی دادگاه شرکت از کاهش سرمایه ممنوع است.
طبق ماده ۱۹۶ برای کاهش بهای اسمی سهام شرکت و رد مبلغ کاهش یافته هر سهم هیئت مدیره شرکت باید مراتب را طی اعلامیه‌ای به اطلاع کلیه صاحبان سهام برساند.
اطلاعیه شرکت باید روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی‌های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد منتشر شود و برای صاحبان سهام بانام توسط پست سفارشی ارسال گردد.

آگهی مربوط به کاهش سرمایه باید مشتمل بر چه مواردی باشد؟

طبق ماده ۱۹۷ اطلاعیه مذکور در ماده ۱۹۶ باید مشتمل بر نکات زیر باشد:

۱- نام و نشانی مرکز اصلی شرکت.
۲- مبلغ سرمایه شرکت قبل از اتخاذ تصمیم در مورد کاهش سرمایه.
۳- مبلغی که هر سهم به آن میزان کاهش می‌یابد یا بهای اسمی هر سهم پس از کاهش.
۴- نحوه پرداخت و مهلتی که برای بازپرداخت مبلغ کاهش یافته هر سهم در نظر گرفته شده و محلی که در آن این بازپرداخت انجام می گیرد.

مقاله افزایش سرمایه در شرکت سهامی خاص مرتبط با این موضوع می باشد. پیشنهاد میکنم. آن را مطالعه فرمایید.