تعريف و انواع مؤسسه غیر تجاری

تعريف و انواع مؤسسه غیر تجاری

تعريف مؤسسه غیر تجاری

علاوه بر شرکت­ها که به امور تجاری اشتغال دارند، قانون گذار، نهاد حقوقی خاصی را که دارای شخصیت حقوقی می ­باشد، جهت انجام اموری که جنبه غیر تجاری دارد از قبیل کارهای علمی و ادبی یا امور خیریه یا خدماتی پیش بینی نموده است،

طبق ماده ۱ آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و مؤسسات غیر تجاری مصوب ۱۳۳۷: «مقصود از تشکیلات و مؤسسات غیر تجارتی مذکور در ماده ۵۸ قانون تجارت کلیه تشکیلات و مؤسساتی است که برای مقاصد غیر تجارتی از قبیل امور علمی یا ادبی یا امور خیریه و امثال آن تشکیل می شود اعم از آنکه مؤسسین و تشکیل دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند».

تشکیلات و مؤسسات مزبور می­توانند عناوینی از قبیل انجمن، کانون یا بنگاه و امثال آن اختیار نمایند ولی اتخاذ عناوینی که اختصاص به تشکیلات دولتی و کشوری دارد از طرف مؤسسات مزبور ممکن نخواهد بود.

انواع مؤسسه غیر تجاری

طبق ماده ۲ آیین نامه فوق الذکر تشکیلات و مؤسسات مزبور از لحاظ انطباق با مقررات به دو قسمت می ­شوند:

الف) مؤسساتی که مقصود از تشکیل آن جلب منافع و تقسیم آن بین اعضای خود نباشد. مانند مؤسسات خیریه.

ب) مؤسساتی که مقصود از تشکیل آن ممکن است جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بين اعضای خود یا غیر باشد. مانند کانون ­های فنی و حقوقی وغیره. این گونه مؤسسات، مؤسسات غیر تجاری نامیده می ­شوند. بنابراین فعالیت-هایی از قبیل مؤسسات مشاوره حقوقی و آموزشگاه­ های زبان و مدارس غیرانتفاعی و موارد دیگر در زمینه­ های فوق در قالب مؤسسات غیر تجاری متصور می­ باشند.

تعريف و انواع مؤسسه غیر تجاری

 مؤسسات عمومی دولتی و غیردولتی

نوع دیگر از مؤسسات که جنبه عمومی داشته و متعلق به اشخاص نمی­ باشند، مؤسسات عمومی هستند که این قبیل مؤسسات خود به دو دسته تقسیم می ­شوند:

مؤسسات عمومی دولتی و غیر دولتی

الف) مؤسسه عمومی دولتی طبق ماده ۳ قانون محاسبات عمومی کشور عبارت است از: واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون ایجاد و زیر نظر یکی از قوای سه گانه اداره می ­شود. و عنوان وزارتخانه ندارد.

ب) طبق ماده ۵ قانون مذکور، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، واحدهای سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون، به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد تشکیل شده و یا می­ شود.

فهرست این قبیل مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی در ماده واحده قانون مصوب ۱۳۷۳ به تصویب رسید که عبارتند از: ۱) شهرداری­ ها و شرکت ­های تابعه آن مادام که بیش از ۵۰% سهام و سرمایه آنها متعلق به شهرداری­ ها باشد؛ ۲) بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی؛ ۳) هلال احمر؛ ۴) کمیته امداد امام؛ ۵) بنیاد شهید